top of page


İmparator Konstantin ve Doğu Roma’nın Teşekkülü
Konstantin icraatlarıyla, imparatorluk ve kiliseyi Roma'nın yıkılışına dek sürecek şekilde birbirine bağlayan en önemli adımları atmıştır ve seçimi, tarihsel olarak tayin edicidir. Kilise, Roma'nın karizmasıyla çok büyük kazanımlar elde etmiştir. İmparatorluk açısından ise bu etki, daha sınırlı bir ölçektedir. Bütün bunların sonucunda Konstantin'in (çok da farkında olmadan) Hristiyan Avrupa'nın ve bir bakıma modern dünyanın temellerini attığını söylemek zannımca münasip olaca
20 Mar 20246 dakikada okunur


İstibdat Rejimin Sonu: Jön Türkler
Jön Türk adı, kendilerinden evvel ki muhalif Yeni Osmanlılar hareketi gibi Batı'nın onlara yakıştırdığı, genç asker ve sivil aydınların muhalefetini tanımlayan genel bir kavramdır. İçlerinde Türklerin yanında pek çok Arnavut, Arap, Yahudi, Ermeni ve Rum muhalif de bulunmaktadır. Harbiye ve mülkiye dahil tüm yüksek okullarda rastlanan bir durum olmak ile birlikte askeri tıbbiye muhalefetin en yoğun olduğu mektep hüviyetindedir.
15 Mar 20245 dakikada okunur


Osmanlı'da Meşruiyet Krizi: Padişah İkinci Osman'ın Katli
İkinci Osman ise yeniçerilerin ayrıcalıklarını yeniden tesis etmek şöyle dursun, askeri seferin başarısızlığından ders çıkararak, söylentilere göre Halep'te yeni birlikler toplamaya başlamış ve binaenaleyh yeniçeri kullarının hasedini daha da körüklemiştir.
13 Mar 20249 dakikada okunur


Tahtsız Sultanlar Çağı: Osmanlı’da Fetret Devri
Osmanlı siyasi kültüründe Fetret Devri; mütemadiyen büyük bir tehlike zamanı olarak addedilmiş, dünyanın yönünü kaybettiği ve tüm şeytanlarına yenik düştüğü çalkantılı bir dönem olarak kabul edilmiştir (bkz: Nizam-ı Alem).
6 Mar 20246 dakikada okunur


Kavalalı Mehmet Ali Paşa: Osmanlı İmparatorluğu’nun Gölgesinde Otonom Bir Güç İnşası
Kavalı Mehmet Ali Paşa, okuma yazmayı dahi 40 yaşından sonra öğrenmiştir. Ancak cesareti ve kıvrak zekasıyla bu eksikliklerinin üstesinden gelmeyi başarmış ve kendisini iktidar sahibi yapacak fırsatları çok doğru bir şekilde değerlendirmiştir
28 Şub 202410 dakikada okunur


Doğu'nun Fatihi: Yavuz Sultan Selim
Yavuz ismiyle müsemma olan 1. Yavuz Sultan Selim'in Kızıldeniz ve Hint Okyanusu'na dair tasarrufları olmadığına dair yapılan eleştiriler ise
8 Şub 20246 dakikada okunur


Şah İsmail'in Zuhuru ve Dini Düşüncesi
Şah İsmail, evveliyatında Sünni bir tarikat olarak bilinen, akabinde ise Şeyh Cüneyd ve Şeyh Haydar dönemlerinde Oniki İmam Şiiliği'ni benimseyen Erdebilli bir şeyh ailesine mensuptur.
31 Oca 20245 dakikada okunur


Hikmetin ve Kudretin Simgesi: Hz. Süleyman
Adı huzur anlamına gelen Hz.Süleyman, İsrail ve Yehuda tahtına çıkarıldığında, tanrı ona ne istediğini sorar.
31 Oca 20246 dakikada okunur


Unutulmuş Bilgelik: Atlantis ve Kayıp Uygarlıklar Teorisi
Atlantis'te Mu kozmik dinini öğreten okulların bulunduğunu ancak bağımsızlık sonrası ana dinden uzaklaşıldığını ve Atlantisli rahiplerin kendi güçlerini arttırmak için ana dini yozlaştırmayı çıkarlarına uygun bulduğunu aktarmaktadır. Atlantis'te dini yozlaşma, Osiris'in ortaya çıkışına kadar sürer.
24 Oca 20245 dakikada okunur


Cehennemin Tarihi
Cehennemin tarihi aslen, kendi varoluşuyla yüzleşen insanlığın tarihidir ve geçmişteki kimi büyük düşünürlerin sezinlediği gibi insan potansiyel olarak, sırayla ya da aynı anda gerçeğe dönüştürdüğü "iki karşıt yazgıyı" da içinde taşımaktadır
24 Oca 20247 dakikada okunur


Efsanenin ve Kuruluşun Eşiğinde: Kartaca Kraliçesi Dido
Kartaca Kraliçesi Dido ya da bir diğer ismiyle Elissa ise, annesinin erkek kardeşi ve bir Herkül kültü rahibi olan Acerbas ile evlendirilir. Sur halkının indinde Herkül rahibi, kralın ardından en yüksek statüye sahip olan kimsedir ve binaenaleyh toplum nazarında mezkur makamın ehemmiyeti büyüktür.
18 Oca 20245 dakikada okunur


1640 İngiliz Devrimi
İngiliz Devrimi'nin niteliği konusunda muhtelif görüşler söz konusu olsa da genel anlamda hareketin hüviyetini iki temel anlayış üzerinden yorumlamak mümkündür. Bunlardan ilki; mevzubahis değişimin püriten bir devrim yani dini farklılıklardan yol çıkılarak başlatılan bir hareket olduğunu savunurken, bir diğer görüş ise bunun sınıf temeline dayanan bir burjuva devrimi olduğunu iddia eder.
18 Oca 20245 dakikada okunur


Yeniçeri Zorbalıkları
Yeniçeri Ocağı'nın zaptı bozulup da hemen hemen bütün İstanbul esnafı ve baldırı çıplak haşaratın mezkur çatının altında toplanmasıyla beraber şehrin asayiş ve inzibatından mesul yeniçeriler türlü rezalet, şenaat ve dahi şekavetle Asitane'nin tabiri caizse altını üstüne getirmişlerdir.
12 Oca 20243 dakikada okunur


Osmanlı Modernleşmesinin Kırılma Noktaları: Tanzimat ve Islahat Fermanlarının Hukuki ve Siyasal Boyutları
3 Kasım 1839'da Mustafa Reşid Paşa tarafından okunan Tanzimat Fermanı, önünde okunduğu Gülhane Kasrı'ndan esinlenilerek Gülhane Hatt-ı Hümayunu olarak da isimlendirilir. Yukarıda da bahsini geçirdiğimiz üzere ilanı esnasında iç ve dış protokolün eksiksiz bir biçimde yer aldığı fermanı Enver Ziya Karal, kapsadığı düşünceler açısından beş bölüme ayırarak incelemiştir.
12 Oca 20245 dakikada okunur


Avrupa Felsefe Geleneğinin Mimarı: Platon
Platon, Sokrates ile tanışmasının ardından hocasına hayranlık ve tutkuyla bağlanır. Nitekim onun etkisiyle daha önce yazmış olduğu bir tragedya dörtlemesini yayımlamaktan vazgeçerek retoriğini "felsefenin" hizmetini sunar.
13 Ara 20235 dakikada okunur


Doğu'nun Kahramanı, Batı'nın Asil Düşmanı: Selahaddin Eyyubi
Selahaddin Eyyubi, 1138 yılında günümüzde Irak'ın sınırları içerisinde yer alan Tıkrit şehrinde dünyaya gelir. Babası Necmeddin Eyyub, Selçuklular’ın Tıkrit valisidir ve ilerleyen yıllarda Selahaddin'in hayatının bugün bildiğimiz hüviyetine evirilmesindeki başlıca etkenlerden olan 12. yüzyılın meşhur Müslüman komutanı ve Musul atabegi İmadüddin Zengi'nin isteği üzerine Selahaddin’in doğduğu yıl aşiretiyle birlikte Tıkrit’ten ayrılarak Musul’a gider ve Zengi’nin hizmetine gire
6 Ara 20236 dakikada okunur


Pers Gölgesi: Ahameniş İmparatorluğu ve Eski Dünyanın Jeopolitiği
Yaşamının bir bölümünü Pers İmparatorluğu'nda geçiren ve bilahare Büyük İskender'in eğitimini üstlenen Stagiroslu Aristoteles, Evren üzerine adlı (İskender'e ithaf ettiği) eserinde Ahameniş Krallığı'nın yönetimini yukarıda aktardığımız şekilde anlatmıştır.
6 Ara 20236 dakikada okunur


Bir Diktatörün Anatomisi: Gaius Julius Caesar
Gaius Julius Caesar, tüm zamanların en yetenekli generallerinden biri olmak ile kalmayıp aynı zamanda Roma Cumhuriyeti'nde en yüksek yetkeyi ele geçirmiş, hiçbir zaman kral titrini kullanmasa da pratikte hükümdarlık mertebesine ulaşmış bir politikacı ve devlet adamıdır.
30 Kas 20233 dakikada okunur


Haşhaşiler: Dağın Gölgesinde Korku ve İtaatin Mimarları
Haşhaşiler; devlet içerisinde devletin hakimiyet ve hükümranlığının teşekkülü. 300 yıllık bir zaman dilimi içerisinde her yere dehşet salmış bir korku imparatorluğu...
22 Kas 20235 dakikada okunur


Protestan Reformu ve Avrupa’nın Dönüşümü
16. yüzyılın başlarında genç bir üniversite öğrencisi Almanya'nın Erfurt kasabası civarındaki kırlarda yürümektedir. Bir fırtına çıkar ve şimşekler çakmaya başlar. O esnada bir yıldırım, genç adamı kıl payı ıskalayarak toprağa saplanır. Genç adam bu olayı, tanrıdan gelen ilahi bir işaret olarak addeder ve ona olan minnetini göstermek adına papaz olmaya karar verir.
16 Kas 20236 dakikada okunur


17. Yüzyılda Bir Mesih Fenomeni: Sabetay Sevi
Sabetay Sevi'nin Mayıs 1665'te Gazze'de "tanrının elçisi" olduğunu ilan etmesi, dönemin konjonktüründe görece mukavemetini ve hareket kabiliyetini yitirmiş olan Yahudi cemaatinde infial yaratmaktan ziyade şaşkınlık ile karışık bir ilginin oluşmasına sebebiyet vermiştir.
15 Kas 20236 dakikada okunur


Tanakh: Eski Ahit’in Anlatısal Yolculuğu
Eski Ahit'in İbranicedeki karşılığı olan "Tanakh" kelimesi, Yahudi kutsal metinlerinin üç önemli cildinin isimlerinin baş harflerinden meydana gelir. "T" harfi, Musa'nın beş kitabı olan Torah'ı; "N" harfi ", Nevi'im'i yani "Peygamberler Kitabı"nı ve son olarak "K" harfi de Ketuvim'i yani "yazılar" kitabını temsil eder.
15 Kas 20233 dakikada okunur


Zamanın Ötesinde Bir Zihin: Galileo Galilei
Galileo, tüm zamanların en önemli bilim adamlarından biridir ve bir Katolik olmasına karşın çalışmaları; bilimsel araştırmaların dinden ayrılmasına ve bilimin, dünyayı açıklamakta kullanılan bir araç olarak skolastisizmin yerini almasına yardımcı olmuştur.
14 Kas 20234 dakikada okunur


Kumların Üzerine Yazılmış Bir Ağıt: Kerbela
Kerbela olayı, sahip olduğu trajik hüviyetiyle büyük bir dini hizipleşmenin de temelini oluşturmaktadır. Söz konusu elim hadisenin bugüne dek süren etkilerini doğru bir şekilde analiz etmek için ise, trajedinin cereyan ettiği ana dek yaşanan olaylar silsilesine bakmak gerekir.
3 Kas 20235 dakikada okunur