Umur Özer

Clovis ise, askeri kabiliyet ve siyasi sezgiyi ustalıkla harmanlayarak yeni bir hanedan düzeni kurmuştur. Merovenj hanedanı, onun açtığı hat üzerinden kalıcı bir yapıya dönüşecek ve Galya coğrafyasındaki dağınık güç merkezleri kısa sürede tek bir egemenlik odağı altında bütünleşecektir

Marcus Aurelius’un yönetim anlayışı, dönemin Roma siyasetinde nadir görülen bir derinlik taşır. Onun düşünsel altyapısı, salt entelektüel bir uğraş değil; devlet idaresinin temeline yerleşmiş bir dünya görüşüdür.

Cumhuriyet, basitçe ifade etmemiz gerekirse, insanın iradesine duyulan güvenin siyasal ifadesidir. Bu bağlamda egemenliğin kişisel otoritelerden alınarak halka verilmesi, tarih boyunca yaşanmış en köklü dönüşümlerden biridir. Mezkur kavram, yönetimin kaynağını soy, unvan ya da kutsal meşruiyetlerde değil; insanın ortak aklında ve vicdanında arar.

Dördüncü yüzyılın sonlarından itibaren Roma İmparatorluğu, kendi iç dinamiklerinin ağırlığı altında yavaş bir çözülme sürecine girmiştir. İdari sistemin genişliği, artık taşıdığı işlevi yerine getirecek kapasiteden uzaktadır. Diocletianus ve Konstantinus'un reformları, başlangıçta merkeziyetçi bir istikrar yaratsa da; zaman içerisinde bürokratik kademelerinin çoğalmasına neden olmuş ve bu da karar alma mekanizmalarını hantallaşmasına sebebiyet vermiştir.

İnanç kavramı, insanlık tarihinin en eski düşünsel alanlarından biridir; ancak her dönemde aynı anlama gelmemiştir. İlkel toplumlarda inanç, çoğunlukla doğa güçleri karşısında duyulan korku ve bağlılık biçiminde tezahür ederken; zamanla bu bağlılık, ahlaki sorumluluk ve bilinçli seçim boyutuna evirilmiştir

İstanbul, tarihin kendini görünür kılmak için seçtiği yerdir. Her çağ, bu topraklara kendi katmanını bırakmış ve şehir, yüzyıllar boyunca silinmeyen bir palimpsest misali anıları, kendi benliğinde biriktirmiştir. Bugün hâlâ bir sokakta yürürken adımlarınız Roma taşına, gölgeniz Bizans duvarına, sesiniz ise Osmanlı avlusuna dokunur.

Fransız Devrimi, modern siyasal düşüncenin hem en büyük ideali hem de en derin trajedisidir. Bu trajedinin merkezinde yer alan Maximilien Robespierre ise, devrimi rejim değişiminin ötesinde, insan doğasının ve toplumsal ahlakın köklü dönüşümü olarak kavrayan az sayıda figürden biridir.

17.yüzyıl Avrupa’sı, siyasal otoritenin teolojik temellerden koparak dünyevi düzlemde yeniden inşa edildiği bir dönem olarak karşımıza çıkmaktadır. Mezkur dönüşümün en çarpıcı örneği ise, Fransa Kralı XIV. Louis’nin yarattığı mutlakiyetçi düzendir. Louis’nin iktidarı, krallığın sınırlarını aşan simgesel bir sistem olarak işlemiş ve devlet, kralın iradesinde cisimleşen bir bütünlüğe dönüşmüştür

21.yüzyılın siyasal manzarası, bir yandan küreselleşmenin yarattığı kırılmalarla sarsılırken diğer yandan “halkın sesi”ni temsil ettiğini iddia eden yeni lider tiplerinin yükselişine sahne olmuştur. Bu liderler, geleneksel popülizmin sınırlarını aşarak politik meşruiyeti ilahi bir temele oturtma eğilimi göstermektedir. Artık popülizm, seküler bir halk söyleminden ibaret değildir; kutsalın diliyle yoğrulmuş yeni bir ideolojik biçim olarak karşımıza çıkmaktadır.

İmparatorlukların tarih sahnesindeki varlığı, yalnızca askeri fetihlerin ve siyasal otoritenin gücüyle açıklanamaz. Roma’dan Osmanlı’ya uzanan örnekler, imparatorlukların yükseliş kadar çöküş süreçlerinin de karmaşık ve çok katmanlı dinamiklerle şekillendiğini göstermektedir. Bu süreçler, belirli bir anda patlak veren olaylarla sınırlı kalmamış ve uzun vadeli bir çözülmenin sonucu olarak ortaya çıkmıştır.

Son günlerde uluslararası siyaset gündemini meşgul eden en dikkat çekici gelişmelerden biri kuşkusuz, Tom Barrack’ın Concordia zirvesinde yaptığı “Erdoğan’a istediği meşruiyeti vereceğiz” yönündeki açıklaması. Bu ifade, kimilerine göre diplomatik nezaket sınırlarını aşan ve doğrudan iktidarın temel dayanağına işaret eden bir ağırlık taşırken; kimilerine göre ise Erdoğan iktidarının toplum ve beynelmilel çevreler nezdinde kabul görmesiyle de ilgilidir.

"Tanrım, bana değiştiremeyeceğim şeyleri kabullenmek için kuvvet, değiştirebileceğim şeyler için cesaret ve bu ikisini birbirinden ayırmak için akıl ver ..." Günümüz insanı; hızla akan zamanın, ekonomik kaygıların, sürekli değişkenlik gösteren iş hayatının ve dijital çağın getirdiği dikkat dağınıklığının içinde giderek daha fazla stres altında yaşamaktadır.

Toplumların hafızasında kök salmış bir alışkanlık, gündelik hayatın ritmini belirleyen bir unsur ya da siyasal tartışmaların doğduğu mekanların simgesi olarak nitelendirebileceğimiz kahve, 16. yüzyılda Yemen’den Osmanlı coğrafyasına yayılmış ve kısa sürede İstanbul’un hanlarında, sokaklarında ve semtlerinde kahvehane adı verilen yeni sosyal mekanların oluşmasına sebebiyet vermiştir.

11.yüzyılın sonlarından itibaren başlayan Haçlı Seferleri, Avrupa toplum yapısında önemli dönüşümlere yol açmış ve bu dönüşümün en belirgin şekilde hissedildiği alanlardan biri de kuşkusuz, feodal düzen olmuştur. Feodalite, Orta Çağ Avrupa’sında siyasi, ekonomik ve toplumsal ilişkileri belirleyen temel yapıyı ifade etmektedir.

Türkiye'nin son 25 yıldır içinde bulunduğu sosyopolitik iklim, siyaset bilimi literatüründe “rekabetçi otoriterlik”  kavramıyla...

Marcus Vipsanius Agrippa, MÖ 63 civarında, Roma'nın iç karışıklıklarla sarsıldığı bir dönemde dünyaya gelmiş ve Roma aristokrasisinin içinden gelen ancak tek başına kendi yetenekleriyle öne çıkan bir figür olarak tarihe geçmiştir.

Göç, Avrupa tarihinin ayrılmaz bir parçasıdır ve yalnızca modern bir olgu olarak görülmemelidir. Roma İmparatorluğu döneminde, Germen ve Hun kabilelerinin akınları, imparatorluğun etnik ve sosyal dokusunu dönüştürmüş, siyasi yapısını yeniden şekillendirmiştir.

Mezopotamya, insanlık tarihinin en eski uygarlık merkezlerinden biri olarak yalnızca yazının, hukuk düzeninin ve şehirleşmenin doğduğu bir coğrafya değil; aynı zamanda siyasal düşüncenin en temel kavramlarından biri olan imparatorluk fikrinin de filizlendiği yer olmuştur. İlk Çağ’ın muhtelif bölgelerinde görülen siyasi örgütlenmeler ekseriyetle küçük ölçekli krallıklar ya da kabile birlikleriyle sınırlı kalırken, Mezopotamya’da farklı dil, etnisite ve kültürleri tek bir merke

Davut dönemine ilişkin bilgimiz, büyük ölçüde Eski Ahit’in Samuel ve Krallar kitaplarına dayanmaktadır. Ancak mezkur metinler, MÖ 10. yüzyılda yaşandığı kabul edilen olaylardan yüzyıllar sonra, Babil Sürgünü’nün ardından veya hemen öncesinde derlenmiştir.

Marcus Ulpius Traianus tarih sahnesindeki yaygın adıyla Trajan— “Optimus Princeps” (En İyi Yurttaş / Hükümdar) unvanıyla Roma siyasi geleneğinde özel bir konuma sahiptir.

Veli Mahmud Paşa'nın kökenine dair genel kabul, onun Balkanlar’ın Boşnak veya Sırp kökenli devşirmelerinden biri olduğu yönündedir. Halil İnalcık’a göre, 15. yüzyıl Osmanlı bürokrasisinde Balkanlar’dan devşirilen çocukların, Osmanlı merkez teşkilatında yükselmeleri yaygın bir pratiktir ve Mahmud Paşa mezkur modelin tipik bir örneğidir.

Tarih boyunca insanoğlu yalnızca yaşadığı anı değil, o anın ötesinde bir hakikati de kavramaya çalışmıştır. Zamanın akışıyla açıklanamayan olaylar, mekanın sınırlarını aşan anlatılar ve varlığı sırra karışmış figürler; kimi zaman kutsal metinlerde, kimi zaman halk arasında kuşaktan kuşağa aktarılan efsanelerde karşımıza çıkmıştır.

Hitit başkenti Hattuşa’nın harabeye döndüğü, Ugarit gibi büyük şehirlerin yangın izleriyle kaplandığı bu dönem, yalnızca siyasal ve askeri merkezlerin çöküşüyle değil; aynı zamanda üretim ağlarının parçalanması, kültürel etkileşimin kesilmesi ve yazılı kültürün neredeyse tamamen kaybolmasıyla da tanımlanır. Geleneksel olarak “Bronz Çağı Çöküşü” olarak adlandırılan bu kırılma, Antik Yakın Doğu ve Ege dünyasında merkezi krallıkların ve saray ekonomilerinin ani biçimde ortadan k

Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarının, yıllardır süregelen yangınlar karşısında gösterdiği refleksler, sorunu sistematik biçimde çözmeye yönelik bir iradenin varlığından çok, günü kurtarmaya dönük panik tepkilerini andırmaktadır. En somut örneklerden biri, 2021 yazında Türkiye’nin çeşitli bölgeleri yanarken ortaya çıkmıştı: Türk Hava Kurumu'nun (THK) elindeki yangın söndürme uçaklarının yıllardır hangarlarda çürümeye terk edildiği, uçakların gerekli bakım ve onarımlarının ya